وزیر امور خارجه کشورمان در بیست‌وششمین اجلاس شورای وزیران سازمان همکاری منطقه‌ای (اکو) در تاشکند ازبکستان گفت: «اکو باید ارتقادهنده تجارت درون‌منطقه‌ای بین اعضا باشد، تاکنون کمتر چنین بوده است.»
به گزارش گروه سیاست خارجی ، «حسین امیرعبداللهیان»، وزیر امور خارجه کشورمان صبح امروز در بیست و ششمین اجلاس شورای وزیران سازمان همکاری منطقه‌ای (اکو)، که در تاشکند برگزار می‌شود، سخنرانی کرد.
متن این سخنرانی به‌شرح زیر است:
بسم اللّه الرّحمن الرّحیم
برادر عزیزم جناب آقای بختیار سعیدوف، وزیر محترم امور خارجه جمهوری ازبکستان
همکاران محترم، عالیجنابان، خانم‌ها و آقایان
سلام علیکم
در ابتدا لازم می‌دانم خرسندی خود و هیئت همراه را از حضور در نشست شورای وزیران اکو ابراز نمایم. از دولت دوست و ملت عزیز ازبکستان به‌واسطه مهمان‌نوازی گرم و میزبانی این نشست در شهر زیبای تاشکند سپاسگزاری می‌کنم. ریاست جمهوری آذربایجان بر سازمان اکو در سال 2023 را به برادر عزیزم جناب آقای جیحون بایرامف تبریک عرض می‌نمایم و از دبیرکل محترم جناب آقای خسرو ناظری و همکاران ایشان به‌واسطه تلاش‌های مؤثر در پیشبرد امور و نیز آماده‌سازی این نشست تشکر می‌کنم.
حضار گرامی
سه دهه از تلاش 10 کشور برای همگرایی منطقه‌ای در این پهنه تاریخی و تمدنی گذشته است و بسترهای ارزشمندی برای همکاری منطقه‌ای شکل گرفته است؛ هرچند کماکان فاصله قابل‌توجهی میان دستاوردها و ظرفیت‌های واقعی منطقه اکو به چشم می‌خورد. اینجانب در مراسمی که به‌مناسبت سی‌امین سالگرد پیوستن 7 عضو جدید به سازمان همکاری اقتصادی در 11 دسامبر در تهران برگزار شد تصریح کردم سازمان اکو می‌تواند الگوهای موفقی در همکاری‌های جنوب ـ جنوب، همکاری بین کشورهای محصور در خشکی و کشورهای ترانزیت، همکاری بین کشورهای تولیدکننده و مصرف‌کننده انرژی، همکاری‌های مردم‌محور به‌ویژه در حوزه گردشگری، همکاری‌های علمی و دانشگاهی، و همکاری‌های فنآورانه و نوآورانه ارائه نماید، بر این باوریم که ارزش‌ها و میراث مشترک غنی فرهنگی، مذهبی و آئینی کشورهای عضو بن‌مایه‌ای قوی جهت چنین چشم‌انداز روشنی در منطقه است.
تحولات سالهای اخیر در جهان و تأثیرات آن بر منطقه ما ضرورت همگرایی و همسویی بین کشورهای منطقه را دوچندان کرده است. کووید19 و آثار مخرب آن و نیز بحرانهای اخیر امنیت غذایی و امنیت انرژی در جهان به‌روشنی آسیب‌پذیری کشورهای مختلف را ـ صرف‌نظر از حجم اقتصادی آنها ـ نمایان ساخت، لذا برای همه کشورهای جهان و منطقه، تقویت تاب‌آوری مقابل شوکهایاحتمالی در آینده، نه یک انتخاب که یک ضرورت است، البته در تحقق این تاب‌آوری یکی از انتخاب‌های موجود، همکاری‌های جمعی در قالب سازوکارهای چندجانبه است. سازمان اکو و بنیان‌هایی که در این سی سال به وجود آورده است می‌تواند اولین انتخاب برای همکاری در این راستا باشد، مایلم به چند نکته در این زمینه اشاره نمایم:
تاب‌آوری از طریق تجارت
اکو باید ارتقادهنده تجارت درون‌منطقه‌ای بین اعضا باشد، تاکنون کمتر چنین بوده است و تجارت فی‌مابین اعضا، حمایت کافی را از سازوکارهای تجاریِ اکو دریافت نکرده است، پیشنهاد می‌کنم و درخواست می‌کنم همه اعضا، و نه‌فقط 5 کشور عضو موافقتنامه تجاری اکوتا، از شروع مذاکرات برای آزادسازی تجاری در سطح منطقه حمایت نمایند و در آن مشارکت کنند.
تاب‌آوری از طریق مواصلات
مواصلات و حمل‌ونقل یکی از پیشرانه‌های همگرایی و توسعه جمعی و شکوفایی هرچه بیشتر ظرفیت‌های اقتصادی منطقه در سالهای پیشِ‌رو می‌باشد. اکو به‌عنوان یک منطقه، خود یک مسیر ترانزیتی برای اتصال مناطق پیرامونی شامل شرق و جنوب آسیا، اروپای شمالی و شرقی، و جنوب خلیج فارس می‌باشد.
تاب‌آوری از طریق انرژی
بحران امنیت انرژی جاری در جهان و منطقه به‌وضوح آسیب‌پذیری کشورهای مصرف‌کننده انرژی نسبت به شوکهای غیرمنتظره را عیان ساخت. تغییرات اقلیمی و سرمای زمستانی اخیر نیز آسیب‌پذیری برخی کشورهای تولیدکننده انرژی را گوشزد نمود. منطقه اکو می‌تواند به الگویی از مشارکت بین کشورهای تولیدکننده و کشورهای مصرف‌کننده انرژی تبدیل شود. بی‌تردید، مشارکت در حوزه گاز و حوزه برق از اولویت‌های اکو در این راستاست، مایلم به ابتکار ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران تحت عنوان "گاز در خدمت بازیابی اقتصاد جهانی پس از کووید" اشاره کنم که در مجمع کشورهای صادرکننده گاز ارائه گردید، این ابتکار می‌تواند مبنایی برای مشارکت در منطقه اکو نیز باشد.
تاب‌آوری از طریق نوآوری و فن‌آوری‌های نو
اکو بیش از پیش نیازمند سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری‌های نو، صنایع دانش‌بنیان و دیجیتالی کردن فعالیتهای اقتصادی است، جمهوری اسلامی ایران آماده است دستاوردهای خود در حوزه‌های دانش‌بنیان را با کشورهای عضو اکو به مشارکت گذارد.
تاب‌آوری از طریق پیوستگی حداکثری
ما همواره از ابتکارات و پیشنهاداتی که به تقویت نقش و جایگاه اکو در توسعه اقتصادی کشورهای عضو منجر شود استقبال کرده‌ایم، در این راستا، "تقویت احساس تعلق به اکو" نزد بخش‌های خصوصی و دولتی و نیز نخبگان کشورهای عضو و بالاتر از همه نزد مردم منطقه بسیار کلیدی است، همچنین نیازمند حضور همه 10 کشور عضو در سازوکارها و ترتیبات همکاریِ اکو هستیم، این مهم می‌تواند، و باید، یکی از دستاوردهای دهه چهارم باشد. در همین نشست وزرا ایجاد دو سازوکار جدید همکاری شامل تأسیس "مرکز منطقه‌ای مدیریت ریسک بلایای طبیعی اکو" در جمهوری اسلامی ایران و "مرکز انرژیهای پاک اکو" در جمهوری آذربایجان در دستورکار می‌باشد و انتظار داریم همه اعضا از ایجاد آنها حمایت نمایند و به آنها بپیوندند.
افغانستان
افغانستان یک عضو بسیار مهم و بخشی از خانواده بزرگ اکو می‌باشد. جمهوری اسلامی ایران از جمله کشورهای اصلی در طراحی و تصویب "سیاست حمایتی اکو برای افغانستان" بوده و همواره از ضرورت اجرای کامل و مؤثر آن حمایت نموده است. این حمایت علاوه بر کمکهای دوجانبه برای رفع مشکلات مردم نجیب افغانستان و جلوگیری از بحرانهای انسانی می‌باشد. بی‌تردید، ایجاد یک دولت فراگیر در افغانستان نه‌تنها می‌تواند به برنامه‌های کمک‌رسانی و نیز بازسازی کشور یاری رساند بلکه تهدیدهای ناشی از عملیات تروریستی، آوارگان و قاچاق مواد مخدر برای منطقه را کاهش خواهد داد.
ما اقدام هیئت حاکمه افغانستان در محروم کردن زنان و دختران از تحصیل را، اقدامی در تعارض با تعالیم دین رحمانی اسلام می‌دانیم و نگرانی عمیق خود را از آن اعلام می‌داریم.
جناب آقای رئیس، همکاران محترم
جمهوری اسلامی ایران علاوه بر رویکردهای مسئولانه در چارچوبهای منطقه‌ای، در عرصه‌های جهانی نیز به تعهدات خود پایبند می‌باشد، از جمله، در چارچوب مبانی و اصول ملی و اسلامی، قانون اساسی و تعهدات بین‌المللی، توجه به موضوعات حقوق بشری در زمره اولویت‌های جمهوری اسلامی ایران است و همواره از گفتگو در چارچوب احترام متقابل و از تعامل معنادار با شرکای جدی استقبال کرده و می‌کند.
در ابتکارات و برنامه‌های جهانی و منطقه‌ای برای مواجهه با چالش‌های زیست‌محیطی و تغییر آب‌وهوا و آثار آنها از جمله بر منابع آبی و وقوع بلایای طبیعی، فعالانه و مسئولانه حضور داریم. مدیریت آب در داخل و همکاری با کشورهای منطقه در ارتباط با رودخانه‌های مشترک و نیز مقابله با ریشه‌ها و آثار طوفان‌های گردوغبار از جمله حوزه‌هایی هستند که به آنها اهتمام داریم. در سال 2022 اجلاس منطقه‌ای در سطح وزرای محیط زیست در تهران با هدف تدوین کنوانسیون منطقه‌ای برگزار شد. درصدد هستیم اجلاس بین‌المللی گردوغبار را براساس قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد برگزار نماییم.
سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر پایه دکترین سیاست خارجی متوازن، تعامل و همکاری با جهان و عدم مداخله در امور داخلی استوار است. صدور قطعنامه مداخله‌جویانه و نامتعارف پارلمان اروپا را قویاً محکوم می‌کنیم. بی‌تردید تبعات منفی چنین رفتارهای احساسی برای اروپا هزینه‌زا می‌باشد و لذا مسیر درست، تمرکز بر دیپلماسی، تعامل سازنده و عقلانیت است.
حضار ارجمند
جمهوری اسلامی ایران رفتار اهانت‌آمیز نسبت به مقدسات ادیان الهی به‌ویژه اهانت به ساحت مقدس قرآن کریم و حمایت دولت‌های غربی از آن تحت عنوان آزادی بیان را به هیچ وجه قابل قبول نمی‌داند و آن را شدیداً محکوم می‌کند.
در پایان لازم می‌دانم از دبیرکل محترم اکو و همکارانشان در دبیرخانه به‌واسطه تلاش برای اجرایی کردن برنامه‌های سازمان اکو تشکر کنم و بار دیگر حمایت جمهوری اسلامی ایران از سازمان اکو را اعلام می‌دارم.
انتهای پیام/؛