"چهارزبر " و "مرصاد " کلیدواژه‌های روایتی است از جان‌فشانی‌های دلاوران تیپ ۱۲ قائم آل محمد (عج) سمنان که به‌نوعی باعث زمین‌گیر شدن منافقین در راه کرمانشاه شدند.
به گزارش از ، صفحات تاریخ شفاهی ایران را که ورق بزنید؛ پر است نام سرداران بزرگی که مردم سمنان به انقلابشان هدیه داده‌اند. سرداران بزرگی چون شهید شاهچراغی، شهید حجت‌الاسلام موسوی، شهید عبدوس، شهید شوکت پور و دیگر سردارانی که هر یک از خود نامی بزرگ در دفاع مقدس هشت‌ساله برجای گذاشتند.
اما وقتی نام مرصاد و تنگه چهارزبر می‌آید؛ کمتر کسی است که نام سردار شهید حاج احمد اخلاقی و مرحوم سردار مهدوی‌نژاد را بر زبان نیاورد.
آری تقدیم 67 شهید و 268 جانباز در واپسین روزهای جنگ هشت‌ساله تحمیلی با رژیم بعث عراق، بار دیگر ثابت کرد که سمنانی‌ها هر جا که لازم بود، پای دفاع از انقلاب خود ایستادند و البته همچنان هم می‌ایستند.
مرصاد چگونه رقم خورد؟
روزهای پایانی جنگ بود و صدام به خیال باطل خود می‌خواست آخرین ضربه خود را به ایران بزند و در این راه چه ابزاری بهتر از منافقین، آنان که برای به قدرت رسیدن در ایران حتی به خودشان هم رحم نمی‌کنند.
محاسباتشان آن‌قدر دقیق بود که حتی حساب روز و ساعت ورودشان به تهران را هم کرده بودند؛ اما فکرش را هم نمی‌کردند که نیروهای بومی و مردمی غیور کرد نخستین سد راه آنان در این راه شوم شوند.
صدام گفته بود: "بالاخره روزی خواهد رسید که برای جنگیدن کسی به کمک آنها نخواهد آمد و بعد از مدتی خواهید دید که چگونه مجاهدین خلق [منافقین] به اعماق خاک خودشان نفوذ خواهند کرد و همین‌طور پیوستن مردم ایران را به صفوف آنها خواهند دید ".
"مسعود رجوی " [سرکرده مفقود منافقان] هم گفته بود: "چون عراق تا قصرشیرین و سرپل ذهاب پیش رفته است و این بار نیاز به خط‌شکنی نداریم به‌راحتی می‌توانیم تا کرمانشاه برویم... از آن به بعد بر اساس تقسیمات انجام شده 48 ساعته به تهران خواهیم رسید... حالا ایران خیلی ضعیف شده است و ما یک‌راست(مستقیم) می‌رویم و تهران را می‌گیریم ".
بیش از 5000 نفر از منافقین با 120 تانک و حدود 600 خودرو آمده بودند و خودشان را ارتش آزادی‌بخش نامیده بودند. مسعود رجوی فرماندهی منافقین را بر عهده داشت. اسم عملیات را هم گذاشته بود "فروغ جاویدان " و پیشاپیش به خاطر پیروزی تبریک هم گفته بود؛ چراکه پیشروی سریع آنها تا 30 کیلومتری کرمانشاه و اشغال شهرهای قصرشیرین و سرپل ذهاب و کرند غرب و اسلام‌آباد غرب او را دچار توهم کرده بود؛ دریغ از اینکه مقاومت اولیه نیروهای مردمی کرد، از همان ابتدا پیشروی آنها را با مشکل مواجه کرده بود.
این پیشروی سریع آنها به دلیل حضور عمده نیروهای کشورمان در جبهه‌های جنوب در برابر حمله عراقی‌های بعثی بود و البته که ایستادگی گروه‌های مردمی از کُردها جلوی‌شان ایستادند و پیشروی‌شان کمی کند شد.
دست خدا در آستین رزمندگان سمنانی و سیلی محکمی که دشمن خورد/ارتش منافقین چگونه زمین‌گیر شد؟
رجوی و منافقین آن‌قدر به خود مطمئن بودند که از جاده آسفالت به سمت کرمانشاه پیشروی می‌کردند؛ تا کجا؟ تا تنگه چهارزبر؛ اما اینجا گروهی از رزمندگان سمنان انتظارشان را می‌کشیدند؛ می‌پرسید چگونه و از کجا؟ خیلی اتفاقی! درواقع عنایت خدا بود که باعث شد رزمندگان استان سمنان به‌صورت خیلی اتفاقی متوجه حضور منافقان در این محور شوند و البته که جانانه و مردانه در برابر آنان ایستادند.
ماجرا ازاین‌قرار بود که نیروهای گردان قمر بنی‌هاشم تیپ قائم (عج) سمنان که آماده بودند تا از خط مقدم به سمت سمنان بازگردند، شنیدند که دشمن در حال پیشروی است. همین بود که رفتند در تنگه چهارزبر و شبانه در مسیر جاده خاک‌ریز زدند. حدود 70 نفر بودند و هنگام صبح گروه کوچک دیگری از رزمندگان به آنان پیوستند و همین‌ها جلوی منافقین را سد کردند و جلوی پیشروی‌شان را گرفتند. مقاومت جانانه‌ای هم کردند.
احداث خاک‌ریز دوجداره بر روی عرض جاده «اسلام‌آباد - کرمانشاه» در بلندترین قسمت ورودی تنگه «چهارزبر»، از جمله تدبیر‌های مهمی بود که توسط فرماندهان تیپ قائم (عج) اتخاذ شد و به‌وسیله گردان مهندسی رزمی و همیاری و هدایت نیروهای اطلاعات و عملیات تیپ، از ساعت 3 و 30 دقیقه بامداد سه‌شنبه چهارم مرداد‌ماه سال 1367 تا اوایل صبح احداث و تقویت شد. این سد دفاعی ارزشمند به همراه اراده آهنین نیروهای تیپ قائم (عج) به‌طور ویژه و محوری و سایر رزمندگان سپاه اسلام، نقش مهمی در انسداد هجوم منافقین داشت.
درواقع خدا شب قبل از عملیات مرصاد به تنگه چهار زبر آمد و دست خدا از آستین تیپ 12 قائم (عج) نمایان شد؛ خوب دقت کنید که سوم و چهارم مرداد، فرمانده ارشد نظامی در منطقه نبود. ارشدترین فرمانده نظامی در این روزها در آن منطقه، مرحوم سردار مهدوی نژاد بود و البته دلاوری‌های سردار شهید حاج احمد اخلاقی.
استان سمنان در این عملیات با 6 گردان در قالب تیپ 12 قائم (عج) در اردوگاه تابستانی صادقین حضور داشت و توانست در محدوده تنگه مرصاد با ایجاد خاک‌ریزی جلوی حرکت کاروان منافقان به‌طرف کرمانشاه را بگیرد.
تیم اطلاعات و عملیات تیپ 12 قائم (عج) سمنان یک روز قبل از عملیات اصلی اولین گروهی بودند که پس از 170 کیلومتر پیش روی منافقان قبل از تنگه چهار زبر، درست در محدوده راهدارخانه، با انهدام تعدادی از خودرو‌ها و ادوات جنگی دشمن توانستند با وقفه در حرکت آنان، فرصتی برای آمادگی عقبه خودی جهت سازمان‌دهی و طراحی و اجرای عملیات اجرا کنند. تا کی؟ تا وقتی‌که امیر دل‌ها صیاد شیرازی از راه برسد.
آن که ایستاد؛ تیپ قائم (عج) بود...
زمین‌گیر شدن منافقین در چهارزبر کارشان را تمام کرد؛ چون از آن به بعد مقابل منافقین "علی صیاد شیرازی " بود و "عملیات مرصاد " و رمز "یا علی (ع)".
اما شاید تا مدتی، آن‌گونه که باید صحبت و سخن و روایتی از مقاومت جانانه و نقش مهم رزمندگان دلاور تیپ قائم (عج) سمنان در این عملیات مهم و سرنوشت‌ساز نبود؛ تا کی؟ تا اینکه مقام معظم رهبری در سفر خود به استان سمنان آن عبارات و جمله معروف را دراین‌باره فرمودند؛ "تیپ قائم (عج) در عملیات مرصاد مهم‌ترین نقش را ایفا کرد. شنیدم نقش تیپ قائم (عج) در عملیات مرصاد آن‌چنان بود که اگر نبود، دشمن ممکن بود تا کرمانشاه بیاید. آن که ایستاد؛ تیپ قائم (عج) بود. این‌ها در تاریخ می‌ماند ".
حالا از آن تاریخ به بعد؛ چند سالی هست که مراسم‌هایی برای روایتگری و تشریح نقش مهم رزمندگان غیور استان سمنان در عملیات مرصاد در استان سمنان و حتی تنگه "چهارزبر " سابق و "مرصاد " فعلی برگزار می‌شود.
نقش مهم تیپ قائم (عج) در عملیات مرصاد چه بود؟
اینفوگرافی عملیات مرصاد
عملیات مرصاد چگونه شکل گرفت؟
انتهای پیام/363/