درحالی که کاخ سفید اعلام کرده بایدن در حال سازماندهی مجدد سفر خود به عربستان و فلسطین اشغالی است سوالاتی درباره پشت پرده این سفر و اهداف و انگیزه‌های آن مطرح می‌گردد.
به گزارش گروه بین‌الملل ، بعد از یک دوره روابط پرتنش میان عربستان و آمریکا در سایه اختلافات «جو بایدن» رئیس جمهوری ایالات متحده و «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی، دو طرف بنا به دلایل آشکار و پنهان تلاش کردند روابط خود را ترمیم کنند.
بایدن و بن سلمان در مسیر ترمیم روابط
به این ترتیب طی چند هفته گذشته هیئتی از جانب عربستان سعودی به ریاست «خالد بن سلمان» معاون وزیر دفاع این کشور و برادر محمد بن سلمان راهی آمریکا شد و همچنین یک هیئت آمریکایی نیز اخیرا میهمان بن سلمان در ریاض بود.
پس از آن رسانه‌های آمریکایی اعلام کردند که بایدن قصد دارد در ماه ژوئن جاری در سفری منطقه‌ای به عربستان و فلسطین اشغالی برود که البته این سفر به پانزدهم و شانزدهم جولای موکول شد. همین مسئله گمانه‌زنی‌ها در خصوص آشتی بن سلمان و بایدن را افزایش داد به ویژه اینکه منابع آگاه از دیدار دو طرف در جریان سفر بایدن به ریاض خبر دادند.
اما چندین نکته و محور اصلی در سفر بایدن به عربستان و دیدار وی با ولیعهد سعودی وجود دارد که این مسئله در وهله نخست به شرایط کنونی بن سلمان در سطح حکومت عربستان برمی‌گردد.
آمریکا و چالش‌های بن سلمان در مسیر انتقال قدرت
حدود یک ماه قبل بود که منابع سعودی از انتقال «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه این کشور به بیمارستان خبر دادند. درحالی که منابع وابسته به دربار پادشاهی عربستان بعد از چند روز سکوت اعلام کردند که وضعیت ملک سلمان رو به بهبود است و از بیمارستان مرخص شده، اما گزارش‌هایی که در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی عربستان منتشر می‌گردد حاکی از وخامت شدید اوضاع جسمانی پادشاه است.
در همین راستا اخیرا آژانس بین المللی GTN24 خبر داد که اوضاع جسمانی ملک سلمان همچنان رو به وخامت می‌رود. بر اساس این گزارش پزشکان معتقدند که احتمال زنده ماندن ملک سلمان کمتر از 10 ٪ است و ممکن است در عرض دو هفته یا کمی بیشتر بمیرد.
بر همین اساس بحث انتقال قدرت در عربستان تبدیل به یکی از موضوعات حساس و پرچالش در این کشور شده است که بیشتر از همه نگرانی محمد بن سلمان را برمی‌انگیزد؛ چرا که احساس می‌کند یک اشتباه کوچک می‌تواند همه تلاش‌های وی در مسیر رسیدن به تاج و تخت پادشاهی را به باد دهد. روشن است که بن سلمان با دور زدن قوانین خاندان سلطنتی و کودتا علیه شاهزادگان به منصب ولیعهدی عربستان رسید و البته رسیدن به قدرت در این کشور را مرهون حمایت‌های «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا و «جرد کوشنر» داماد وی است. البته شاهزاده جاه‌طلب سعودی نیز در مقابل تبدیل به ابزار اجرای خواسته‌های دولت آمریکا در عربستان و منطقه شده و خزانه دلار و طلا‌های سعودی را به روی ترامپ باز کرد.
از آن گذشته محمد بن سلمان طی نزدیک به 5 سال حکومت غیررسمی خود در عربستان با به راه انداختن یک کمپین گسترده در سرکوب و قتل مخالفان و شاهزادگان و همچنین انجام اقدامات نامتعارف به بهانه اصلاحات، شمار معارضان و دشمنان خود را افزایش داده که از هیچ تلاشی برای پایین کشیدن او دریغ نمی‌کنند. علاوه بر آن بن سلمان در میان سایر شاهزدگان سعودی نیز رقبایی همچون متعب بن عبدالله، «ولید بن طلال بن عبدالعزیز» (یکی ازسرمایه داران جهانی) و خالد التویجری، دارای قدرت سیاسی و ارتباطی با گروه‌بندی‌های داخلی و خارجی دارد.
اما یکی از مهمترین چالش‌های محمد بن سلمان در راه رسیدن به تخت پادشاهی عربستان، بحران روابط میان وی و آمریکایی‌ها و شخص بایدن است. نحوه انتقال قدرت در عربستان نشان می‌دهد که علاوه بر چارچوب‌های داخلی، دولت‌های مختلف آمریکا عمدتا نقش پررنگی در این زمینه ایفا کرده‌اند؛ همانطور که ترامپ نقش اساسی در رسیدن محمد بن سلمان به ولیعهدی داشت.
علاوه بر ایجاد تنش در روابط بن سلمان و بایدن به دنبال امتناع عربستان از افزایش تولید نفت برای حل بحران سوخت اروپا و آمریکا، اساسا محمد بن سلمان در محافل اطلاعاتی و وزارت دفاع و امور خارجه آمریکا و همچنین شورای امنیت ملی این کشور محبوبیت چندانی نداشته و همه ترجیح می‌دهند که محمد بن نایف در عربستان حکومت کند. در همین چارچوب محمد بن سلمان تصمیم به ترمیم روابط خود با آمریکا گرفته و شاید معامله‌ای میان وی و بایدن صورت بگیرد؛ به این صورت که بن سلمان در ازای دریافت حمایت از دولت بایدن جهت رسیدن به تاج و تخت پادشاهی عربستان، از توافق سازش علنی با رژیم صهیونیستی رونمایی کند.
معارض برجسته سعودی از معامله احتمالی بن سلمان و بایدن خبر داد
محور و انگیزه‌های اصلی سفر بایدن به عربستان
درحالی که پیشتر رسانه‌های غربی اعلام کرده بودند محور اصلی سفر بایدن به عربستان توافق برای حل بحران سوخت اروپا و افزایش تولید نفت است، منابع صهیونیستی اطلاعات دیگری در این زمینه فاش می‌کنند.
چند روز قبل بود که روزنامه صهیونیستی «اسرائیل هیوم» گزارش داد هدف از سفر جو بایدن به عربستان سعودی پیشبرد عادی‌سازی روابط ریاض با تل‌آویو بوده و تنها برای متقاعد کردن این کشور برای افزایش تولید نفت نیست.
تشکیل مجمع امنیتی عربستان و اسرائیل در سفر بایدن به ریاض
سه شنبه شب نیز رسانه‌های صهیونیستی از اعلام تشکیل مجمع امنیتی عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی در جریان سفر آتی جو بایدن به منطقه خبر دادند. این رسانه‌ها اعلام کردند که در جریان سفر جو بایدن به اراضی اشغالی و عربستان که قرار است نیمه ماه آینده میلادی انجام شود، تشکیل مجمع امنیتی بین اسرائیل و عربستان سعودی اعلام خواهد شد.
خبرنگار امور خارجی کانال 13 تلویزیون رژیم صهیونیستی نیز گفت: قبل از هر چیزی باید منتظر یک امر غافلگیرکننده در جریان سفر بایدن باشیم. امشب دفتر نفتالی بنت، نخست وزیر مطالبی را به صورت ضمنی بیان کرد و بنت گفت که در جریان این سفر گام‌هایی برای ادغام اسرائیل در خاورمیانه برداشته خواهد شد.
پیش از این نیز رسانه‌های رژیم صهیونیستی از نشست مقامات سعودی- صهیونیستی برای ایجاد سرویس جدید امنیتی در منطقه با حضور چند کشور عربی دیگر خبر داده بودند.
تحرکات تند عربستان برای عادی‌سازی با صهیونیستها
از طرف دیگر تنها طی یک ماه گذاشته شاخص‌های فراوانی درباره تمایل عربستان تحت حکومت بن سلمان برای عادی‌سازی علنی روابط با صهیونیستها پدیدار شده است؛ از سفر هم زمان برادر بن سلمان و «بنی گانتس» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی به آمریکا تا موج سفرهای تجار اسرائیلی به عربستان و گزارش‌های متعدد رسانه‌های عبری از همکاری‌های علنی میان ریاض و تل‌آویو در حوزه امنیتی و اقتصادی و ....
همچنین طی چند هفته گذشته عربستان به طور علنی حریم هوایی خود را به روی هواپیماهای اسرائیلی باز کرده است و در همین مدت کوتاه چندین بار هواپیماهایی از مبدا تل‌آویو در فرودگاه ریاض به زمین نشسته‌اند. این هواپیماها تجار، فعالان اقتصادی و مقامات امنیتی رژیم صهیونیستی را به ریاض منتقل می‌کنند. روزنامه «اسرائیل هیوم» در این چارچوب اعلام کرد که ریاض قرار است در ازای موافقت تل‌آویو با انتقال حاکمیت جزایر «تیران» و «صنافیر» از مصر به عربستان سعودی، حریم هوایی خود را به روی هواپیماهای اسرائیل باز کند.
روزنامه آمریکایی واشنگتن پست نیز در مقاله‌ای با عنوان سفر بایدن به عربستان و دیدار وی با محمد بن سلمان اعلام کرد که دو عامل برای سفر بایدن به عربستان وجود دارد. اول اینکه در وهله نخست جنگ در اوکراین موجب شده تا آمریکا برای تنظیم بازار نفت نیاز شدیدی به کمک عربستان داشته باشد. اما عامل دوم نیاز اساسی اسرائیل به بایدن جهت عادی سازی روابط با عربستان است.
واشنگتن پست همچنین اعلام کرد که تماس‌های امنیتی میان اسرائیل و عربستان افزایش یافته که عمدتا محرمانه است. اما به نظر می‌رسد که یکی از نتایج سفر بایدن به عربستان، توافق رسمی ریاض برای اجازه پرواز به خطوط هواپیمایی اسرائیل در عربستان خواهد بود.
بایدن و بن سلمان چه امتیازاتی به یکدیگر می‌دهند؟
از این گذشته، آنگونه که منابع خبری فاش کرده‌اند نمایندگان جو بایدن، در حال انجام مذاکرات محرمانه با عربستان، مصر و رژیم صهیونیستی با هدف عادی سازی روابط بین ریاض و تل‌آویو هستند؛ بنابراین پیش‌بینی می‌شود که عادی سازی روابط عربستان و اسرائیل مهمترین محور گفتگوی احتمالی بایدن و بن سلمان باشد. برهمین اساس می‌توان گفت که رسانه‌ای شدن اخبار تحرکات اخیر عربستان در مسیر سازش با صهیونیستها نمی‌تواند اتفاقی باشد و شاید محمد بن سلمان عادی سازی با اسرائیل را آخرین مرحله از تلاش‌های خود برای نشستن بر تخت پادشاهی عربستان می‌داند.
در هر صورت روشن است که بایدن با هدف گرفتن امتیازاتی از عربستان به این کشور سفر می‌کند که مهمترین آنها به پرونده تولید نفت و حل بحران سوخت اروپا و همچنین توافق عادی‌سازی میان ریاض و تل‌آویو مربوط می‌شود. در مقابل بزرگترین امتیازی که بن سلمان می‌تواند از بایدن و دولت آمریکا بگیرد دریافت تضمین از این کشور برای نشستن بر تخت پادشاهی است. اما اگر آنگونه که تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند، رسیدن بن سلمان به تخت پادشاهی منوط به امضای توافق سازش با صهیونیستها باشد سناریوهای دیگری در عربستان مطرح می‌گردد؛ به ویژه اینکه موانع بر سر راه سازش ریاض با تل‌آویو، در عربستان هنوز پابرجاست و سنت شکنی ولیعهد جوان سعودی می‌تواند پیامدهای نامعلومی برای او و حکومت احتمالی‌اش داشته باشد.
انتهای پیام/