رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و حزب او، به شدت به افتتاح نیروگاه هسته‌ای نیازمند هستند، اما ظاهراً روسیه عجله‌ای ندارد و عملیات ساخت آک کویو را روی دور کُند گذاشته است.
به گزارش گروه بین الملل ، رجب طیب اردوغان، چند روز پیش و بر اساس قرار و مداری که با ولادیمیر پوتین گذاشته بود، از پروژه ای بازدید کرد که برای ترکیه چنین معنایی دارد: یک رویای 52 ساله.
انتشار عکس هایی از اردوغان در حال بازدید هوایی از روند ساخت نیروگاه هسته ای آک کویو، نشان می دهد که او با نگرانی به روند ساخت آک کویو می نگرد. چرا که از منظر سیاسی و اجتماعی، رئیس جمهور ترکیه و حزب او به شدت به افتتاح نیروگاه هسته ای نیازمند هستند اما ظاهراً روسیه عجله ای ندارد و عملیات ساخت این نیروگاه اتمی را روی دور کُند گذاشته است.
رجب طیب اردوغان در بازگشت از سفر سوچی و در داخل هواپیما، به خبرنگاران اعلام کرد که در دیدار با پوتین بحث آک کویو را هم پیش کشیده است. اما نهایتاً به این توافق رسیده اند که اردوغان، شخصاً با هیات کارشناسان همراه خود از آک کویو بازدید کند و سپس در دیداری دیگر با پوتین به تفصیل درباره جزئیات صحبت کنند. چنین چیزی به بیان معنی است که از دید مقامات مسکو، تاخیر و تعللی وجود ندارد و این اردوغان است که عجله دارد.
پروفسور مصطفی بالبای از نمایندگان پارلمان ترکیه و از تحلیلگران روزنامه جمهوریت نوشته است:«امروز نزدیک به 25 هزار کارگر در نیروگاه هسته ای کار می کنند که هزینه آن 20 میلیارد دلار است. هدف شروع تولید برق در این نیروگاه، انتقال برق در اواسط سال 2023 است. اما مساله اینجاست که نیروگاه 100 درصد روسی است. ترکیه از طریق این نیروگاه هیچ دستاورد فنی نخواهد داشت. بیراه نیست اگر بگوییم که سفر اردوغان به مرسین برای بازدید از آکویو، در واقع سفر به روسیه است! چرا؟ چون زمین را دادیم، اما در هیچ کدام از مراحل ساخت و تولید، هیچ نقش و جایگاهی نداریم! آیا نمی توانستیم با سرمایه خارجی سرمایه گذاری کنیم و به کمک متخصصین و دانشمندان، اما با نظارت و مدیریت خودمان، نیروگاه بسازیم؟ البته که می توانستیم.»
حکایت رویای 52 ساله آک کویو
نیروگاه هسته ای آکویو به عنوان اولین نیروگاه هسته ای ترکیه، هنوز هم در حال ساخت است و آغاز به کار هیچکدام از 4 رآکتور آن هنوز هم محقق نشده است.
این نیروگاه، در ناحیه گلنار استان مرسین و در کنار دریای مدیترانه ساخته می شود.
گفته می شود که اولین واحد این نیروگاه در سال 2023 به بهره برداری می رسد. این یعنی همزمانی افتتاح اولین رآکتور نیروگاه آک کویو با انتخابات سراسری سال آینده. به عبارتی روشن، قرار است نمد آک کویو، کلاه گرمی شود برای حزب عدالت و توسعه؛ اما واقعیت این است که عمر این پروژه بسیار طولانی تر است و نخستین فاز مطالعات مطالعات امکان سنجی آن، به اوایل دهه 1970 باز می گردد.
در سال 1970 میلادی، میدان آکویو به عنوان مکان مناسبی برای ساخت نیروگاه هسته ای تعیین شد. چرا که به گفته متخصصین، این منطقه از نظر احتمال وقوع زمین لرزه، یکی از مناطق امن ترکیه است، تراکم جمعیت کمی دارد، بالاترین ارتفاع سیل از 6 متر بیشتر نیست، زمین مناسب برای ساخت و ساز و کشاورزی ندارد، مکان مساعدی برای گردشگری و صنعت نیست و از این گذشته، جهت جریان طبیعی آب های سطحی و زیرزمینی هم مشکل ساز نیست. اما بعدها اتحادیه اروپا، در یک بیانیه غیر الزام آور اعلام کرد که اتفاقاً آک کویو، مکان خطرناکی برای ساخت نیروگاه هسته ای است و به ترکیه توصیه می کند این پروژه را متوقف کند.
در سال 1976 میلادی، مجوز زمین به این پروژه داده شد و قرار بود با هدف تولید 600 مگاوات برق، کار پیش برود. نکته جالب اینجاست که آمریکایی ها، در این مناقصه شرکت نکردند. شرکت ASEA Atom سوئد، برنده مناقصه شد اما نتوانست وام خارجی پیدا کند و در نتیجه پروژه متوقف شد. در اواخر سال 1983 با سه شرکت دیگر مذاکره شد و باز هم نتیجه ای حاصل نشد. مناقصه سوم در سال 1998 انجام شد، اما این مناقصه با تصمیم شورای وزیران لغو شد و بولنت اجویت نخست وزیر وقت ترکیه اعلام کرد که ترکیه به چنین نیروگاهی نیاز ندارد.
آکپارتی و احیای پروژه قدیمی
در سال 2004 میلادی و زمانی که 2 سال از قدرت گرفتن حزب عدالت و توسعه می گذشت، باز هم پوشه روی میز گذاشته شد و در 21 نوامبر 2007، قانون نصب نیروگاه هسته ای و فروش انرژی به تصویب رسید.
در سال 2010، قرارداد ساخت نیروگاه هسته ای بین جمهوری ترکیه و فدراسیون روسیه امضا شد. در 14 آوریل 2015، سازه های دریایی و شالوده بندر گذاشته شد. پایه‌ها برای اولین واحد در آوریل 2018، واحد دوم در ژوئن 2020، واحد سوم در مارس 2021 و واحد چهارم در جولای 2022 گذاشته شد. ولادیمیر پوتین که در نوامبر 2017 با رجب طیب اردوغان ملاقات کرد، اعلام کرد که قصد دارند اولین راکتور نیروگاه را در سال 2023 راه اندازی کنند.
در مجموع چهار راکتور آب تحت فشار در آک کویو وجود دارد و مدل تولیدی آن VVER-1200 نام دارد. اگرچه راکتورهای نیروگاه هسته‌ای کالینینسکایا به عنوان مرجع در تولید آن در نظر گرفته می‌شوند، اما در آک کویو، نسل سوم رآکتورها که برای اولین بار تولید می‌شود، استفاده خواهد شد. در واقع، هر یک از سه راکتور در کالینینسکایا 1000 مگاوات برق تولید می کند، در حالی که هر یک از راکتورهای آک کویو 1200 مگاوات خواهد بود.
تولید پایین
میزان تولید هر یک از 4 واحد تولیدی این نیروگاه 1198 مگاوات است. تقریباً 7 درصد از این تولید توسط خود واحد مصرف خواهد شد و مقدار خالص تولید تقریباً 1114 مگاوات است. در حالی که چهار واحد نیرو با توان بار پایه کار می کنند، انتظار می رود تولید برق سالانه به 34790 میلیون کیلووات ساعت برسد.
دولت ترکیه متعهد شده که 70 درصد برق تولیدی در واحدهای 1 و 2 و همچنین 30 درصد برق تولیدی در واحدهای 3 و 4 را با تعرفه 12.35 سنت بر کیلووات ساعت (بدون مالیات) به مدت 15 سال خریداری کند.
راه اندازی هر واحد این نیروگاه، 8 سال پس از بهره برداری کامل می تواند، 5.5 درصد از انرژی مصرفی ترکیه را تامین کند. تخمین زده می شود که با پایان دوره تضمین خرید، در سال 2082 میلادی، پایان عمر اقتصادی نیروگاه فرا برسد.
در پایان باید گفت، توجه به آمار و ارقام ساده ای که در مورد نیروگاه آک کویو مطرح شده، نشان می دهد که این نیروگاه با تمام هزینه ها و حواشی سیاسی و امنیتی، در بهترین شرایط، فقط 20 درصد از میزان برق مورد نیاز را تولید خواهد کرد. این در حالی است که سال به سال، نیاز به برق در ترکیه بیشتر می شود و قیمت آن نیز بالاتر می رود.
بسیاری از تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که صادرات کلان ترکیه که حالا به رقمی بیش از 200 میلیارد دلار در سال رسیده، از نوع صادرات کم فایده است که غالباً فاقد ارزش افزوده بوده و میزان انرژی مصرفی در آن بسیار بالا است. اما واقعیت این است که حالا در ترکیه، موضوع انرژی و آب، به یک موضوع کاملاً سیاسی و حزبی تبدیل شده و حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان، تلاش می کند تا به منظور جبران کاهش محبوبیت ناشی از بحران اقتصادی و ناکارآمدی سران حزب، موضوعاتی همچون کشف میادین گازی در دریای سیاه و مدیترانه، احداث نیروگاه هسته ای و ساخت سدها را به عنوان یک دستاورد انتخاباتی به نمایش بگذارد تا در سال 2023 میلادی قدرت را در دستان خود حفظ کند.
انتهای پیام/