جواد کلاته عربی نویسنده و مدیر انتشارات بعثت معتقد است که در ۲-۳ سال پس از شهادت سردار سلیمانی کتاب خوبی درباره او نوشته نشده است و باید برخی محدودیتها کم شود.
به گزارش خبرنگار فرهنگی ، همزمان با سی و سومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، نشست «بایستههای پژوهش در زمانه و زندگی شهید حاج قاسم سلیمانی» با حضور گلعلی بابایی، جواد کلاته عربی و محسن پرویز در غرفه سرای اهل قلم برگزار شد.
جواد کلاته عربی در این جلسه گفت: شاید بتوان گفت 2 تفکر عمده در حوزه انتشار کتاب درباره شهید سلیمانی داریم؛ یک نگاه اقتصادی و بازاری است و دیگری مبتنی بر نشر کتاب فاخر؛ البته یک نگاه تکلیفمدار هم وجود دارد که در واقع وظیفه خود میدانند که هرچند کوتاه و ناقص مطلبی را به حسب تکلیف منتشر کنند.
وی اضافه کرد: بنده معتقدم که شهید سلیمانی فراگیرترین فرد در بین همه طیفهای فکری و سیاسی در کشورمان است. نه از نظر سیاسی، بلکه افرادی که عقاید متفاوتی هم دارند و حتی دگراندیشان نیز ایشان را قبول دارند. کمتر کشوری وجود دارد که چنین سرمایهای داشته باشد و از آن استفاده نکند.
این نویسنده و پژوهشگر با اشاره به اینکه کارنامه نشر درباره شهید سلیمانی ضعیف است، گفت: متأسفانه میبینیم که مواجهه ادبیات و نشر ما با چنین قهرمانی مواجهه کاملاً احساسی مبتنی بر کسب منفعت اقتصادی است. با وجود چند صد کتابی که در این 2-3 سال درباره ایشان نوشته شده است، هنوز هم نمیتوانیم حاج قاسم را بهدرستی بشناسیم. البته بهترین کارهایی که در این حوزه نوشته شده است، کارهای صرفاً احساسی است که بر آنهم نقدهایی دارم. به نظرم کارنامه نویسندگان و پژوهشگران درباره حاج قاسم ضعیف است. سازمانهایی بودند که میتوانستند گامهای مؤثری بردارند اما در این زمینه ضعیف عمل کردند.
کلاته عربی درباره الزامات کتابنویسی درباره شهید سلیمانی گفت: در بین کتابهایی که برای ایشان نوشته شده است، کتاب از «چیزی نمیترسیدم» کتاب بسیار خوبی است. قطعاً به یک کتاب مستندنگار نیاز داریم که بعداً تولیدات دیگری از آنها استخراج کنیم. زمان این کار همین الان است، چرا که همرزمان ایشان در قید حیات هستند و هرچه قدر از این زمان بگذرد، قسمتی از اتفاقات فراموش و یا دقت مطالب کم میشود. در مورد حاج قاسم این خطر وجود دارد که اگر هندسه فکری ایشان به درستی شناخته نشود مشکلاتی به وجود بیاید؛ چون عطش زیادی برای مخاطب وجود دارد، در صورت سلب منابع و پژوهش، خطر تحریف و دور شدن وجود دارد.
گلعلی بابایی در بخش دیگری از این نشست گفت: یک فیلسوف اروپایی میگوید: «در حقایق عظیم یا نباید سخن گفت یا باید عظیم سخن گفت؛ مقام معظم رهبری نیز میفرمایند: «حاج قاسم یک شخص نبود، یک مکتب بود».بنابراین درباره شهید سلیمانی باید شکوهمند سخن گفت و نوشت.
وی درباره وضیعیت کنونی نشر درباره شهید سلیمانی گفت: بعد از دوسال از شهادت حاج قاسم، هنوز اثر برجستهای نمیبینیم. پیش از سال جدید نمایشگاهی در بیروت برگزار شده بود و بسیاری از کشورها از جمله خود لبنان آنجا حضور داشتند. متأسفانه ْکتاب درخوری از حاج قاسم در نمایشگاه ندیدم. از من درخواست شده بود کتابهایی را برای ترجمه و عرضه معرفی کنم، اما اثر مناسبی نیافتم و این ضعف پژوهش است. بیشتر آثار احساسی و فاقد پژوهش، عمق و عمدتاً تکلیف محور هستند.
او بیان داشت: البته بخشی از این موضوع شاید به این دلیل است که خاطرات ایشان ناگفته ماند و فرصتی پیش نیامد تا ایشان در برابر یک گزارشگر بنشینند و خاطرات خود را تعریف کنند. این موضوع در حالی است که عمق کار ایشان بسیار زیاد بوده است؛ بنده به واسطه نوشتن دو کتاب، یکی درباره شهید همدانی و دیگری درباره یکی از فرماندهان زیرمجموعه سردار سلیمانی میدانم که عمق کار شهید سلیمانی تا چه اندازه بوده است.
این نویسنده و پژوهشگر پیشکسوت گفت: به نظرم اکنون، ضعیف از حاج قاسم دفاع میکنیم؛ وظیفه خیلی از سازمانهاست که قویتر وارد این میدان شوند. البته به مکتب شهید سلیمانی هم توصیه میکنم محدودیتهایی که ایجاد کردهاند را برای پژوهشگرانی که میخواهند درباره شهید سلیمانی بنویسند، کم کنند.
گلعلی بابایی در پاسخ به سؤالی درباره اینکه موانع نگارش کتاب درباره شهید سلیمانی چه چیزهایی است، گفت: یکی از مهمترین سختیها در ارتباط با حاج قاسم، کمبود منابع است. منبع مکتوب، صوت و تصویر که وجود ندارد و سختی اصلی همین است. مرحله سخت بعدی پیدا کردن مصاحبه شونده مناسب است، خیلیها خودشان را سانسور و گفتن حقایق را کتمان میکنند. مسئله و سختی بعدی مباحث امنیتی است. خیلی وقتها برخی از دستگاهها میگویند چرا فلان نکته مطرح شد اما زمانی که به سمع و نظر رهبر انقلاب میرسد میفرمایند که چه قدر خوب است چنین موضوعی گفته شده است.
محسن پرویز دیگر سخنران این جلسه بود؛ او در سخنانی گفت: هر ملتی قهرمانانی دارد که نشان دادن بزرگی این قهرمانان میتواند به الگوسازی نسلهای بعد کمک کنند. آنهایی هم که قهرمانان بزرگ ندارند تلاش میکنند قهرمان خود را بزرگ کنند. نشان دادن و پرداختن به چهره قهرمانان بسیار اهمیت دارد.
وی ادامه داد: بنده معتقدم شهید سلیمانی و سایر قهرمانانی که در تاریخمان داریم، قطعاً کسب نام، نشان و زنده ماندن یادشان برای آنها اهمیت ندارد و برایشان مهم بوده که فکرشان در جامعه جاری شود. اگر مکتب شهید سلیمانی مطرح میشود به همین دلیل است که بررسی کنیم چه چیزی موجب پرورش حاج قاسم شده است؟ چه چیزی باعث میشود فردی روستایی که در امکانات کم و ناچیز بزرگ شده است، میتواند در اتفاقاتی که در یک منطقه از جهان رخ میدهد تاثیرگذار باشد، اینکه یک خانواده موفق چگونه عمل میکند برای ما اهمیت دارد.
پرویز با اشاره به زمانبر بودن نوشتن کتاب درباره شهید سلیمانی گفت: دستیابی به این موضوع کاری نیست که یک یا دوساله به آن دست یابیم. بلکه باید پله به پله برای آن برنامهریزی شده و میزان رسیدن به اهداف طی سالیان مختلف پایش شود. به نظرم نگرانی وقتی ایجاد میشود که اصلاً آثار خوب در زمینهای مثل این موضوع نداشته باشیم.
وی در پایان سخنان خود تاکید کرد: ما منتظر این هستیم که نزدیکان حاج قاسم و اقوام ایشان خاطراتی که از دوران کودکی و نوجوانی ایشان دارند بیان کنند. همچنین انتظار داریم همرزمان ایشان مسائل و اخلاقیات انسانی او را مطرح کنند تا گردآوری شود.
انتهای پیام/