به‌رغم گذشت بیش از ۲۲ ماه از آغازبه‌کار مجلس شورای اسلامی یازدهم، طرح شفافیت آرای نمایندگان که تحقق آن به‌عنوان یکی از شعارهای اصلی نمایندگان این مجلس مطرح بود، همچنان بلاتکلیف باقی مانده است.
گروه پارلمانی ـ در حالی که یکی از مهمتربن وعده‌های منتخبان مجلس شورای اسلامی یازدهم از بدو آغازبه‌کار این مجلس در خرداد 99، تحقق شعار شفافیت آرای نمایندگان بود اما با گذشت بیش از 22 ماه از عمر این مجلس نه‌تنها طرح شفافیت آرا تبدیل به قانون نشده است بلکه این روزها صرفاً وعده «در دستور کار قرار گرفتن مجدد آن» است که از سوی حامیان این طرح، هرازچندگاهی مطرح می‌شود.
طرح شفافیت آرای نمایندگان نخستین بار در 14 شهریور سال 97 در جلسه علنی مجلس دهم به رأی گذاشته شد اما آن زمان نمایندگان با 59 رأی موافق، 108 رأی مخالف و پنج رأی ممتنع از مجموع 194 نماینده حاضر در مجلس وقت، با آن مخالفت کردند. این طرح در حالی در مجلس دهم رد شد که پیش از رأی‌گیری رسمی درباره آن، اکثر نمایندگان وقت مجلس در رسانه‌ها حمایت خود را از آن اعلام کرده بودند.
با شروع‌به‌کار مجلس یازدهم، بار دیگر طرح شفافیت آرای نمایندگان بر سر زبان‌ها افتاد. نمایندگان مجلس یازدهم که اکثر قریب به اتفاق آنها در دوران رقابت‌های انتخاباتی، تحقق شفافیت آرای نمایندگان را به‌عنوان یکی از وعده‌های انتخاباتی مطرح کرده بودند، خیلی زود این طرح را در دستور کار جلسات صحن قرار دادند اما به‌دلیل نواقصی که در متن طرح ارائه‌شده وجود داشت، این طرح به کمیسیون تدوین آیین‌نامه ارجاع شد تا با تشکیل کارگروهی تخصصی برای نگارش دقیق طرح، در نهایت متنی قابل کارشناسی و قابل اعتنا در دستور کار مجلس قرار گیرد.
در نهایت در 15 بهمن ماه سال 99 این طرح به رأی گذاشته شد و در حالی که انتظار می‌رفت با میزان آرای بالا به تصویب نمایندگان برسد اما نهایتاً کلیات آن با 153 رأی موافق، 63 رأی مخالف و 12 رأی ممتنع از مجموع 234 نماینده حاضر، رد شد، البته این میزان رأی برای تصویب طرح‌های عادی مجلس کفایت می‌کند اما با توجه به اینکه هرگونه طرحی که تغییردهنده آیین‌نامه داخلی مجلس باشد حداقل نیاز به موافقت 2سوم نمایندگان مجلس دارد، در نهایت طرح شفافیت آرای نمایندگان با اختلاف تنها 3 رأی تا تصویب، در ایستگاه پایانی متوقف شد.
با این حال، عدم تصویب شفافیت آرای نمایندگان پایان کار این طرح در مجلس یازدهم نبود. انتقاد گسترده افکار عمومی و رسانه‌ها به مجلس، حامیان طرح را بر آن داشت تا با استفاده از ظرفیت ماده 130 آیین‌نامه داخلی مجلس، با جمع‌آوری امضای 50 تن از نمایندگان، بار دیگر این طرح را در دستور کار جلسات خانه ملت قرار دهند. حامیان طرح با ارجاع مجدد آن به کمیسیون تدوین آیین‌نامه، تلاش کردند با اعمال نقطه‌نظرات مخالفان، از رأی‌آوری این طرح اطمینان خاطر کسب کنند.
با وجود اینکه حسینعلی حاجی‌دلیگانی عضو هیئت رئیسه مجلس در تاریخ 31 شهریور ماه 1400 از نهایی شدن متن اصلاحی طرح شفافیت آرا در کمیسیون آیین‌نامه داخلی و ارسال آن به هیئت رئیسه خبر داد و انتظار می‌رفت که با توجه به حساسیتی که رسانه‌ها و افکار عمومی نسبت به تعیین تکلیف شفافیت آرای نمایندگان دارند، این طرح در اولین فرصت ممکن در دستور کار جلسات علنی قرار گیرد، اما با گذشت نزدیک به 7 ماه از ارجاع این طرح به هیئت رئیسه، هنوز طرح مذکور در نوبت بررسی در صحن مجلس قرار نگرفته است،
مسئله‌ای که در این مدت مورد انتقاد برخی نمایندگان حامی این طرح نیز قرار گرفته است، در یکی از آخرین انتقادات، سلمان اسحاقی نماینده شهرستان قائنات، روز یکشنبه در نخستین نشست علنی مجلس در سال جدید در قالب اخطار قانون اساسی خطاب به رئیس مجلس گفت: «مردم منتظر یک اصلاح از آیین‌نامه داخلی هستند که لازم است به آن توجه شود و آن بحث شفافیت آرای نمایندگان است. اگر پیش از بررسی آیین‌نامه داخلی به بحث شفافیت می‌کردیم، می‌توانستیم بحث اصلاح ساختار بودجه را در قالب فضایی شفاف انجام دهیم.»
قالیباف نیز در واکنش به این اخطار با بیان اینکه «ما در تعیین دستور جلسه علنی مجلس، بحث مربوط به شفافیت را در دستور گذاشتیم» وعده داد که تا انتهای ماه رمضان موضوع شفافیت آرا در صحن علنی بررسی شود.
شایان ذکر است که به‌گفته سخنگوی کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس، در صورت رد مجدد طرح شفافیت آرا از سوی نمایندگان، این طرح برای همیشه از دستورکار مجلس خارج خواهد شد.
انتهای پیام/