چرا اردوغان وارد عادی سازی روابط ترکیه با رژیم صهیونیستی شد؟

به باور تحلیلگران ترکیه، اهمیت سیاست خارجی ترکیه در حوزه امنیتی و اقتصادی شرق مدیترانه، برای دولت اردوغان به شکل اغراق آمیزی برجسته شده است.

به گزارش گروه بین الملل ، یک سال قبل، علاوه بر خود رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، بسیاری از مقامات دولت و حزب عدالت و توسعه، رژیم اسرائیل را به عنوان یک رژیم تروریست و ظالم قلمداد می کردند. اما دیدیم که پس از 14 سال، یک بار دیگر، یک رئیس رژیم صهیونیستی مهمان آنکارا شد.

اردوغان در کاخ ریاست جمهوری بش تپه آنکارا، در استقبال از هرتزوگ سنگ تمام گذاشت و در پروتکل استقبال، علاوه بر استفاده از یگان ویژه سواره و حمل پرچم رژیم صهیونیستی، سربازانی با پوشش کلاسیک و تاریخی ترکی حضور داشتند و همه چیز نشان دهنده این بود که اردوغان به دنبال آن است که تامین رضایت مهمان را به اوج برساند و این پیام را به جهان ارسال کند که ترکیه برای اسرائیل، یک متفق و دوست جدا نشدنی است.

اسحاق هرتزوگ، رئیس‌ رژیم صهیونیستی در نشست خبری مشترک با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه اعلام کرد:«هدف ما ایجاد بستر توسعه روابط دوستانه بین کشورها و مردمان ترکیه و اسرائیل است. متاسفانه روابط بین کشورهای ما در سال‌های اخیر دوران سرشار از وقفه و رکود را به چشم دید. اما من معتقدم روابط بین کشورها از طریق اقداماتی که روحیه احترام متقابل را منعکس می‌کند، مورد بررسی مجدد و بازخوانی قرار می‌گیرد و ما را قادر می‌سازد تا با چالش‌های منطقه‌ای و جهانی، بهتر مقابله کنیم.

وی همچنین افزود: اسرائیل و ترکیه باید در منطقه‌ای که همه‌مان آن را خانه می‌نامیم و تاثیر شگرفی در این منطقه دارد، همکاری کنند.»

رجب طیب اردوغان نیز ضمن ابراز خرسندی از میزبانی هرتزوگ، گفت:«این سفر تاریخی، نقطه عطف جدیدی در روابط ترکیه و اسرائیل خواهد بود. هدف مشترک‌مان احیای گفتمان سیاسی بر اساس منافع مشترک و احترام به حساسیت‌های متقابل است. اهمیت بالای توسعه و تقویت روابط ترکیه و اسرائیل در ثبات و صلح منطقه آشکار است و کمک به برقراری مجدد فرهنگ صلح، آرامش و همزیستی در منطقه دست خود ما است. سال گذشته حجم تجارت‌مان علی‌رغم شرایط همه‌گیری کرونا 36 درصد افزایش یافت و به 8.5 میلیارد دلار رسید. به نظر بنده این رقم با تلاش مشترک در سال 2022 به 10 میلیارد دلار خواهد رسید. در گفتگو با آقای هرتزوگ به صراحت رویکرد و حساسیت‌های خود را در مورد فلسطین و اهمیت کاهش تنش‌ها در منطقه و حفظ چشم انداز راه حل دو دولتی بیان کردیم. من همچنین بر اهمیتی که موقعیت تاریخی قدس و حفظ هویت مذهبی و قداست مسجدالاقصی تاکید کردم. دوره پیش رو، فرصت‌های جدیدی را در زمینه همکاری‌‌های منطقه‌ای در روابط دوجانبه به ارمغان خواهد آورد.»

عادت به چرخش های سیاسی اردوغان

رجب طیب اردوغان در 20 سال گذشته، مداوماً نشان داده که لیدر و سیاستمداری عملگرا و منفعت گرا است که برای نشان دادن چرخش سیاسی و رویکردهای سینوسی و سریع، مشکل خاصی ندارد.

روزی همراه با همسرش امینه خانم، با بشار اسد و همسر او به پیک نیک می رود و او را دوست و برادر می خواند و چند صباحی بعد، او را دیکتاتور و جنایتکار قلمداد می کند. زمانی از معمر قذافی شمشیر مرصع جواهرنشان به یادگار می گیرد و زمانی دیگر، آن را پس می فرستد و اقدام آمریکا و ناتو برای حمله به لیبی را تایید می کند.

زمانی عبدالفتاح سیسی را قاتل و دیکتاتور می داند و زمانی دیگر، یک تیم و اکیپ ویژه را مامور می کند که هر چه سریع تر، جوش مجدد روابط با قاهره را کلید بزنند و در همان حال، در پرونده های دیگری نظیر قبرس، یونان و حوزه های دیگر نیز به همین شکل عمل می کند.

بنابراین در مورد اسرائیل نیز نباید از گردش ناگهانی اردوغان تعجب کرد. او نشان داده که در مشی سیاسی خود، می تواند دست به چنین اقداماتی بزند و همه را غافلگیر کند.

اما ظاهراً این بار، پای مسائل دیگری نیز در میان بود. موضوعاتی که می توان آنها را در چند مورد زیر، دسته بندی کرد:

1.به باور تحلیلگران، اهمیت سیاست خارجی ترکیه در حوزه امنیتی و اقتصادی شرق مدیترانه، برای دولت اردوغان به شکل اغراق آمیزی برجسته شده است. تیم اردوغان به این جمع بندی رسیده که حضور قدرتمندانه در مدیترانه و شمال آفریقا، مستلزم آن است که تمام موانع از سر راه روابط ترکیه با مصر و رژیم صهیونیستی برداشته شوند. تا دو هدف حیاتی یعنی دستیابی به منابع نفت و گاز و نفوذ در شمال آفریقا، عملی شود.

2.رژیم صهیونیستی در سه سال گذشته در یونان و قبرس دست به اقدامات موذیانه مهمی زده و صنایع دفاعی این دو کشور مهم عضو اتحادیه اروپا را عملاً تحت تصرف و اشراف خود درآورده و ترکیه را دچار هراس کرده است.

3.سال گذشته، میزان مبادلات تجاری ترکیه و اسرائیل به 8 میلیارد دلار رسید که با تفاوتی معنی دار، تراز به نفع ترکیه بود. چرا که توانسته 6 میلیارد دلار به سرزمین های اشغالی کالا بفرستد و 2 میلیارد دلار مواد خام وارد کند.

4.پیش بینی می شود که در سال، بین 120 تا 150 هزار نفر از سرزمین های اشغالی به عنوان گردشگر به ترکیه سفر کنند.

5.دولت اردوغان امیدوار است به کمک اسرائیل، بخشی از مشکلات خود با قبرس، یونان و اتحادیه اروپا را حل کند.

وضعیت پیش رو

به زودی مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه همراه با فاتح دونمز وزیر انرژی و منابع طبیعی این کشور، به سرزمین های اشغالی سفر می کنند. ناگفته پیداست که هاکان فیدان رئیس سرویس اطلاعاتی میت نیز در جریان روند عادی سازی، نقش مهمی بر عهده داشته و در سفر حضور خواهد داشت.

این سفر و همچنین، عادی سازی روابط ترکیه با مصر، نشان دهنده این است که ترکیه علاوه بر همکاری در حوزه های سیاسی و امنیتی – اطلاعاتی، حساب ویژه ای بر روی بحث انرژی باز کرده و می خواهد بستر اصلی ترانزیت گاز از حیفا به اروپا باشد.

حال باید دید آیا اسرائیلی ها در این روند، می توانند بر روابط ترکیه با یونان و قبرس نیز اثر گذاشته و به تنش های فعلی پایان دهند یا خیر.

انتهای پیام/